Komputer elektronikasına aid ümumi müzakirələr (hardware, software)
User avatar
halit al
Posts: 549
Joined: Mon Aug 15, 2022 4:42 pm
Has thanked: 274 times
Been thanked: 474 times

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by halit al »

ozel2612 wrote: Mon Sep 05, 2022 12:52 am Sizin gorusunuz? Halit usta
Arkadaslarin gorusunu aldiktan sonra ayrintili cevap verecegim
bilgi hakedene verilir
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

soruyu aslinda yaniltici olarak yazmistim )
evet VGS her yerde gecerlidir.
bu arada pwm devrelerinde her zaman ust mosfet alt mosfete gore daha gec kapanir.
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

aslinda mosfet bilgi kagitinda maksimum gate uygulanan voltaj vardir.
ama ilk acilmaya basladigi voltajin misal 2-4 araliginda oldugunu sogluyor
genelde bu karistiriliyor. mosfete 4v versem acilacak ve gayet iyi calisacak. calisacak ama uzerinden gecireceyimiz akim yani amper cok onemli. aslinda oradaki 2v yavas yavas acilacagi voltajdir. o sebebpdet mosfetler daha buyuk voltajla aciliyor ki akim miktari da yuksek olsun
hatta bunla ilgili egitim setinde de bahsetmistim ki kanali genisletmek icin verilen voltaji buyuk olursa daha iyi olur. ama tabi ki sinirlari vardir sadece mosfetin guzel yani 10-15voltajla daha buyuk akim geimek mumkun uzerlerinden
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
User avatar
halit al
Posts: 549
Joined: Mon Aug 15, 2022 4:42 pm
Has thanked: 274 times
Been thanked: 474 times

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by halit al »

Cevap vereceğimi söylemiştim havada kalmasın. Vusal ustamın dediklerine katılmakla birlikte birkaç bilgide ben ekleyeyim. :)

Aslında bu olayı anlamak için VGS gerilimi nedir bunu anlamak lazım VGS Gate ile Source arasındaki gerilim farkını ifade eder. Formülüze edecek olursak VGS=VG-VS dir.

Mesela bizim PWM deki üst mosfetin gate gerilimi 24 volt ise VG=24V ve Source gerilimi =19 Volt ise Vs=19V VGS gerilimi ise VGS=24-19=5volt olacaktır.

Ya da alt mosfetin gate gerilimi 5 volt ve source bacağı gndye bağlandığından 0 volt olacağından VGS=5-0=5 volt yani üsttekiyle aynı olacaktır. Örnek olarak N kanal AO4466L mosfetinin datasheetine bakalım.

[External Link Removed for Guests]

RDS(ON): Mosfet açıkken drain ile source arasındaki direnci ifade eder.

Yukarıdaki verilere göre bakıldığında VGS=4.5 volt olduğunda yani gate ile source arasındaki gerilim farkı 4.5 volt ise drain ile source arasındaki omaj değeri 35 miliohmdan düşük olacakmış.

VGS =10 volt olduğunda yani gate ile source arasındaki gerilim farkı 10 volt olduğunda ise drain ile source arasındaki omaj değeri 23 miliohmdan düşük olacakmış.

Yani bu demek oluyorki N kanal mosfet için gate gerilimi source gerilimini geçmeye başladıkça drain source arasındaki omaj değeri azalacağından dolayı mosfet daha çok açılmış olacak dolayısıyla üzerinden daha çok akım geçirecek. mosfetin açılma oranı artacaktır.(belli bir limitte kadar)

Vusal ustanında ifade etiği gibi mosfelerde birde açılma voltajı vardır. Datasheetlerde VGS(th) yani gate ile souce arasındaki eşik(threshold) voltajı ifade eder buda mosfetin açılması için gerekli değerdir. Aşağıdaki verilere göre mosfetin açılması için VGS geriliminin minimum 1 volt ortalama 1.6 volt ve maksimum 3 volt olması gerekiyormuş. Aşağıdaki şekilde gösterilmiştir.

[External Link Removed for Guests]

Mosfetler girmişken P kanal mosfetede değinelim

P kanal mosfetlerde ise olay bunun tam tersidir. Onda da gate gerilimi source geriliminden ne kadar düşükse mosfet bir o kadar daha fazla açılacaktır.(belirli bir limite kadar) P kanal mosfetlerin datasheetlerinde baktığımızda VGS geriliminin negatif verildiğini görürüz. Mesela VGS=-4.5 yada VGS=-10 bu aslında gate geriliminin source geriliminden ne kadar düşük olduğunu ifade eder. Örneğin p kanal mosfetin gate gerilimi VG=4 volt olsun source gerilimide VS=10 volt olsun bu durumda VGS=5-10=-6 volt çıkacaktır. Örnek olarak AO4407A P kanal Mosfetin datasheetine bakalım.

[External Link Removed for Guests]
Yukarıdaki şekilde görüldüğü gibi değerler negatif.

Yukarıdaki verilere göre bakıldığında VGS=-6 Volt olduğunda yani gate gerilimi Source geriliminden 6 volt düşükse drain ile source arasındaki omaj değeri 17 miliohmdan düşük olacakmış.

VGS =-10 Volt olduğunda yani gate ile Source arasındaki gerilim farkı -10 volt olduğunda ise drain ile source arasındaki omaj değeri 13 miliohmdan düşük olacakmış.

P kanal mosfet için source gerilimi gate gerilimini geçmeye başladıkça drain source arasındaki omaj değeri azalacağından dolayı mosfet daha çok açılmış olacak dolayısıyla üzerinden daha çok akım geçirecek. mosfetin açılma oranı artacaktır.(belli bir limitte kadar)
bilgi hakedene verilir
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

guzel aciklama
tebrik ederim
cunki mosfetle ilgili yutubda bile ve ya forumlarda bu bilgiler yazilmiyor.
uzerinden cabuk geciliyor.
ben zamanidna forumlara baktigimda cogu kisi mosfetin acilma voltaji ile vgs cok karistiyordu. tam anlamiyordu ki VGS nedir ve gate voltaji nedir
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
User avatar
halit al
Posts: 549
Joined: Mon Aug 15, 2022 4:42 pm
Has thanked: 274 times
Been thanked: 474 times

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by halit al »

Tesekkur ederim vusal ustam. dediğin gibi kaynak problemi var. bende eskiden tam anlayamıyordum. mesela p kanalda neden datasheette negatif değer yazıolar. sorularına cevapta bulamıyorsun. bazı yerli ve yabancı youtube kanallarıda mosfetin karakterstik özelliklerinden bahsetmişler hesaplamalar vesaire yaw bize notebook tamirinde lazım olan yeri anlatsanıza arkadaş. devre tasarlamıcaz sonuçta(şimdilik :D )
Ama sonradan anladım ki bu hesaplama işlerine girmeden tam mantığını anlayamıyorsun bilgi yüzeysel kalıyor. Bu işler bazılarının sandığı gibi her ısınan mosfet veya parçayı değiştirmekle olmuyor. :)
bilgi hakedene verilir
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

evet eskiden ben de VGS kisminda cok takiliyordum :)
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

bunu eskiden bir forumda bulmustum. adam farkli bir yonemle VGS ve VGSth olayini anlatmis :)
eng dilinde. cevirmedim. orjinal hali
Vgs is the gate to source voltage.

In the datasheet you'll find an absolute term Vgss this is the maximum voltage that can be applied between the gate and the source. Beyond this, you risk damaging the mosfet.

An N channel mosfet is essentially a P type sandwiched between two N type regions.

Party time.

You are hosting a party and inviting all the neighborhood electrons to attend. So you broadcast "PARTY AT MA HOUZE YOLO #SWAG!". I.e. you apply a positive voltage at the gate with respect to the source. Given that your neighbors are some distance away (next door), your broadcast isn't loud enough (You are below Vgs(th)) Once you yell your invite loud enough (i.e. Have Vgs at Vgs(th)) your next door neighbors hear and come party with you.

Vgs(th) is the voltage at which the mosfet channel begins to conduct. At this voltage, a positive voltage, it creates an electric field, which attract electrons (since our applied voltage is positive, so positive charges on gate). These accumulated electrons near the gate, form a bridge between the source and the drain (which are both n type). Now you have a "continuous" n type path from source to drain.

You only attracted your next door neighbors, so your party is kinda lame. How do you get more people? You broadcast louder (Increase the range of your electric field - increase your Vgs).

Now, there's loud, and then there's HOLY CRAP, A PLANE IS ABOUT TO CRASH INTO OUR HOUSE, WHAT THE $#@! IS THAT NOISE!?! We don't want to freak people out too bad, so we need to know how much louder (the difference between) our call is than the minimum needed for just our immediate neighbors (Vgs(th)). This difference is called by a couple of different names, but the two that I've heard most often are V-on (Von) or V-overdrive (Vov). This quantity (Vgs-Vth) represents how much more potential is between the gate and the source than is needed for the transistor to turn on, and it influences just about every other behavior of the MOSFET: current in triode (how many people are at your party when just your neighbors can hear), current in saturation (how many people are there when it's full of people), and transconductance (how much volume you need per person at the party), just to name a few.

So now you've increased your Vgs to the point that you cannot accept anymore people on your property. You are completely full. You can broadcast your party as much as you want, but there simply isn't enough room to accommodate everyone. Your transistor is now in saturation. [Technically, more people can be at the party: if your immediate neighbors start broadcasting the party (increasing Vds), and people start partying at their houses (the source and the drain), this increases the number of people at the party (increased current). This is called channel-length modulation. However, this can only happen if your house is already full (channel-length modulation only happens when the device is in saturation).]

If you start increasing your Vgs to the point of Vgss, well...cops show up and shut you down. Underage drinking, drug use etc.. You go to jail (Your transistor has been damaged).
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
User avatar
halit al
Posts: 549
Joined: Mon Aug 15, 2022 4:42 pm
Has thanked: 274 times
Been thanked: 474 times

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by halit al »

Çevirerek okudum. Daha kolay anlaşılması için benzetme yaparak anlatmış. vusal ustam ne ara bu yazıyı buldun yıllar geçmiş :lol:
bilgi hakedene verilir
User avatar
Vusal
Site Admin
Posts: 3274
Joined: Mon Jul 25, 2022 2:41 pm
Location: Azərbaycan, Şəki
Has thanked: 335 times
Been thanked: 1953 times
Contact:

Re: Pwm Üst mosfet ve Alt mosfet Sürücü Voltajları

Post by Vusal »

eskiden ben guzel ve bilgili yorumlari genelde linkleri kopyalardim. simdide ayni yontem uygulayorum. bazi makaleleri print ediyorum sakliyorum. cunki bazen bazi bilgiler netde kalbayabilir.

zamaninda mosfetlerle ilgili baya konulari okuyordum. ama genelde mosfeti bir tasarimda kulanilan tarain idegil bana lazim olan kismina daha cok odaklaniyordum. cunki bazi bilgiler 0dan pcb tasarimi icin gereklidir.
:geek: Senior computer technician & teacher
"Hər elm sahibinin üstündə daha yaxşı bilən biri vardır.!" (Yusuf/76)
Post Reply

Return to “Ümumi müzakirələr”