Electronics Repair Forum

[halit al]

Selamun aleykum arkadaşlar başka faydalı olacağını düşündüğüm bir tartışma konusu açayım. şema okuyan herkesin bilmesi gereken kimilerinin bildiği kimilerinin bilmediği ama bilmemiz gereken bir konu mosfelerin gate bacağına gelen voltaj hakkında ne kadar bilgiliyiz.
Aşağıdaki şekillerde 4 adet voltaj noktasının kaç volt olduğunu ve nedenini tartışalım istedim. aşağıya 3 adet şekil bırakıyorum. yorumlarınızı merak ediyorum.
[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]

[External Link Removed for Guests]

V1= ?
V2 =?
V3 =?
V4 =?
NEDEN?

[Vusal]

Gate bacagina her zaman bir direnc kullanilir.
bunun 1ci onemi akim sinirlama. ote yandan da ani acilip kapanmasini azda olsa yavaslatmak
kendim icin bir lehim yagi icin duman emici hazirladim
arduino uzerinden kurdum. semasindan bir kisim

[External Link Removed for Guests]

resimde de belirtilmis zaten. seri bagli olan direncimi akim icin sinirlamada kullandim. hem de mosfetin aruionuma zarar vermemesi icin kullandim
aslinda bu direnci genelde 1k 10k direnc kullaniyorlar. ohm cinsinden de kullaniyo bazen. ama bazi hassas devrelerde ve guc mosfetlerinde hesaplanarak ekleniyor direnc. kafaya gore direnc atilmaz.
bu devredeki diger direnc (pull-down) ise arduino ilk start aldigi zaman kucuk voltaj sebebpli mosfeti azda olsa acmamasi icindir. anahtarlama devrelerinde guc kayiplarini onlemek icin de kullaniliyor

bu arada oradaki direncin salda degilde solda olmasi lazim ki eger ssagda olursa bir voltaj bolucu devresi olusur )

Bir MOSFET kapısının kapasitansı vardır, bu nedenle şarj etmeye (veya boşaltmaya) başladığınızda kısa bir süre için çok fazla akım çekebilir.

bu arada bu siralamani daha cok uzatmaq olurdu ancak Halirt kardesimizde bildiklerini paylasirsa benim de bilmediklerim olursa ogrenmisim olurum hem onun da deyerli paylasimina gerek kalsin

[ozgurkara]

Halit usta bunu ohm kanunu
[External Link Removed for Guests]
bu formüllemi hesaplayalım eğer yanlış ise cevabı yazarsan öğrenmiş oluruz saygılar

[halit al]

Ustam istedigin formulle hesaplayabilirsin amac bilmeyenlerinde istifade etmesi yanlis veya dogru soeun degil beraber dogruyu bulmak icin tartisiyoruz

[ozgurkara]

Farkındayım Halit usta faydalı oluyor senin sorular bu arada size mesaj atmıştım ama görmediniz herhalde siz izmirdemiydiniz ustam

[halit al]

Evet izmirdeyim. özel mesajlara baktım ama göremedim.

[ozgurkara]

tekrar atıyorum usta özel mesaja

[ozel2612]

Aslinda bu devrelerdeki direncler ve kondansatörün kapasitesi kondansatorun sarj zamanini belirler. Mosfetlerde gate ucundan akim gecmez mosfet gate gerilimleri 15v olur

[Vusal]

Aslinda bu devrelerdeki direncler ve kondansatörün kapasitesi kondansatorun sarj zamanini belirler. Mosfetlerde gate ucundan akim gecmez mosfet gate gerilimleri 15v olur

dogru gate 15v olucak. cunki mosfetler gerilimle idare edilir. transistörlar akımla
oradaki cap amacı empedansı düşürmek için kapı ile kaynak arasına harici bir kapasitör eklenir ve kapı potansiyelindeki yükselmeleri bastırır.

zaten gate ve soruce arasi bir kapasitör gibidir

[halit al]

Mosfetlerin yarı iletken özelliğinden dolayı drain source gate bacakları arasında capasitif etki oluşur. Söylediğim gibi bunlar sonradan eklenen kapasitörler değil mosfetin özelliğinden gelen capasitif etkilerdir. Aşağıdaki şekilde kondansatörler çizilmiştir.
Drain gate arasında =Cgd ,
Drain source arasıda =Cgd,
Gate source arasında =Cgs kapasitansları oluşur.

[External Link Removed for Guests]

Yukarıdaki şekilde gate bacağına V1 voltajını verdiğimiz zaman Vgate gerilimi hemen yükselmez yükler direnç üzeriden Cgd ve Cgs kapasitörlerini şarj ederken Vgate gerilimi yükselmeye başlar. Aşağıdaki şekildeki gibi total gate charge( Qg) artmaya başladıkça bizim gate bacağına gelen voltajımız artmaya başlayacaktır.

[External Link Removed for Guests]

Daha sonra capasitörler tam şarj olunca direnç üzerinden de yük akmaz dolayısıyla akım sıfır olacağından dolayı R1 direnci üzerinde de herhangi bir voltaj düşmeyecektir. Yani Vgate gerilimi V1 gerilimine eşit olacakır. Sorunun cevabına gelirsek multimetreyle ölçeceğimiz bütün voltaj değerleri bu yüzden 15 volta eşit olacaktır. (Ama osiloskopla gerekli ayarlar yapılıp ölçüldüğünde yukarıdaki şekil gözükecektir.)

Bir mosfetin data sheetinden alınan aşağıdaki şekilde Qgd,Qgs ve Qg verilmiştir. Bunlar Cgd ve Cgs kapasitanslarını doldurmak için gereken yük miktarlarıdır. bir mosfeti açıp kapatmak için bu yüklerin tam boşaltılması ve doldurulması gerekir. ( bu değerler mosfete göre değişkenlik gösterip burada ID=62A,VDS=44V ve VGS=10V için ölçülen değerlerdir.)

[External Link Removed for Guests]

Yani biz gate ayağına ne kadar yüksek akım uygularsak kapasitörlerimiz daha çabuk dolacak ve mosfet daha çabuk açılacak kapasitörlerden ne kadar hızlı yük çekersek mosfetimiz o kadar çabuk kapanacak demektir. Dolayısıyla gate bacağıyla voltaj kaynağı arasına koyduğumuz direnç değeri artarsa akım azalacağından dolayı kondansatörler geç şarj ve deşarj olacağından mosfetin açılıp kapanma suresi uzayacaktır. Direnci azaltırsak dirençten geçen yük miktarı artacağından mosfet daha hızlı anahtarlama yapacaktır ama yüksek akım çekecektir.

Sonuç olarak kapasitörlerin şarj olması için direnç üzerinden akım çekilir. Ama gate bacağı drain ve source bacaklarından yalıtıldığından dolayı gate bacağından akım akmaz. kapasitörler şarj olduğunda direnç uzerinden herhangi bir akım çekilmez . direnç üzerinde voltaj düşümü olmaz. vgate voltajları ustamızın dediği gibi 15 volta eşit olur.